DayZ (Post Apocalypse)

Hayatta kalmak, bu konu çok geniş kapsamlı ve sanıldığından daha detaylı bir konudur. Özellikle beklenen bir kıyamet ve bu kıyametin ardından insanlığı bekleyen konularla ilgili birçok komplo teorisi mevcuttur. Nükleer ya da biyolojik savaş ile nükleer, biyolojik, ekolojik, jeolojik ya da kozmolojik felaketlere bağlı olarak dünyanın sonunun gelmesini ve bu durumların sonunda hayatta kalan insanları nasıl bir dünyanın bekleyeceğini konu alan yapımlar kimi zaman film, dizi, müzik, kitap ya da oyun olarak karşımıza çıkmaktadır.

The Road (Yol / 2009)

Bu makalemizde sizlere Postapokaliptik bir dünyada bizi nelerin beklediğini ele alan bir oyunu tanıtmak istedik.

Postapokaliptik

Postapokaliptik kelimesi çoğumuzun anlamını tam olarak bilmediği bir kelimedir. İngilizceden çevrilmiş Post Apocalyptic (Kıyametin Ardından) anlamına gelmektedir.

Bilim kurgu edebiyatının bir alt türü olarak tanımlanabilir.

1826 yılında Mary Shelley tarafından yayımlanan The Last Man (Son Adam) adlı eser, insanlığı yok olmanın eşiğine getiren bir veba salgınından sağ kalanları anlatır ve eser bu tarzın ilk önemli çalışması olarak tanımlanır.

Mary Shelley / The Last Man (Son Adam)

1950 yılına gelindiğinde, nükleer savaşın ardından insanların savaşa bağlı yok olma tehdidinin ne denli gerçekçi olduğunu gördükleri bir zaman yaşanıyor. Bu yıllar tarzın popülerliğinin zirve yaptığı yıllar olarak karşımıza çıkıyor.

Kıyamet sonrası bilim kurgunun cazibesi, bir yıkım sonrası dünyanın ne durumda olacağı ile ilgili merak, farklı bir macera yaşamak, yeni yerler keşfetmek, kuralların olmaması, hayatta kalmanın zorluklarını yaşamak, korku duyguları ile ilişkilendirilmektedir.

Dünya da daha önce yaşanmış ve bize kadar ulaşmış mitler bu konunun gerçekliğini arttırmaktadır. Dünyanın sonunu ön gören bu konuları araştıran insanlar bu tip mitlerin tekrar yaşanabilir olacağını ön görmektedir. Ayrıca günümüz Modern Apokaliptik konuları arasında son dönemlerde dünya genelinde yaşanan salgın hastalıklarda bu gerçekçiliği desteklemektedir. Komplo teorisyenlerinin önümüze koyduğu birçok konu bize farklı senaryolarda kıyametin yakın olduğunu söylemektedir.

Araştırmalar ve teoriler devam ederken bu konuya ilgi gösteren insanların sayısı da günden güne artmaktadır. Özellikle Amerika ve Avrupa’da insanlar sığınaklar yaparak böyle bir dünyaya kendilerini hazırlamaktadırlar. Bu hazırlığı yapan kişilere ‘’ Hazırlıkçı’’ denilmektedir. Hazırlık konusundan kısaca bahsetmek gerekirse; insanlar bekledikleri felaket senaryosuna göre kendilerini hazırlamaktadırlar. Bazıları doğal felaketler beklerken, bazıları da savaş ve buna benzer senaryolar karşısında kendilerini hazırlama çabasındadırlar. Yaptıkları ya da var olan sığınaklarda erzak, su, yiyecek, silah vb… malzemeleri biriktirmekte ve olabilesi bir durum karşısında hazırlıklı olmak içinde belli dönemlerde antrenmanlar yaparak kendilerini hazırlamaktadırlar.

Bu tip hazırlıklar yapanların yanı sıra bu konulara gülüp geçenlerde var. Sonuçta bahsedilen senaryolar bilim-kurgu ve gerçek üstü birçok olay anlatılıyor.

Böyle bir Postapokaliptik dünya da hayatta kalmak nasıl olurdu? Bazılarımız için bunu düşünmesi bile heyecan verici olabiliyor. Bu yaşamı bize gösteren filmleri izlemek keyifli olsa da bu deneyimi yaşamak isteyenler için kurulmuş bazı aktiviteler de mevcut. Zombie Parkour adı verilen bu alanlarda konuklara bu deneyim heyecanlı ve eğlenceli bir şekilde yaşatılıyor. Yurtdışında katılabileceğiniz bu tip etkinlikler Ülkemizde henüz yapılmamakta.

Bu deneyimi bilgisayar başında yaşamakta mümkün… Nasıl mı?

Bu tür konular üstüne yapılmış birçok bilgisayar oyunu var. İsimleri saymakla bitmeyen kalite ve konu olarak çeşitlilik sunan oyunlar ile bilgisayar başında bu tür bir dünya modeline dâhil olabilirsiniz. Ancak bilgisayar oyunları konu gereği çok fantastik derseniz sizlere önereceğimiz bu oyuna bir göz atabilirsiniz.

DAYZ

DayZ (Game)

2013 yılında ilk piyasaya çıktığı (Alpha) sürümü ile ilgimi çekmişti. İlgimi çeken şey grafik ya da görsellerden ziyade oyunun gerçekçilik vaat etmesi olmuştu. Oyun Postapokaliptik bir dünya da deneyim yaşamak ve diğer insanların da online olarak oyuna dahil olması ile bir çok konuda fikir sahibi olmanıza olanak sunuyor. Konuya girmeden önce oyunla ilgili kısa bir bilgi verelim.

DayZ, Bohemia Interactive tarafından geliştirilmiş çok oyunculu bir hayatta kalma-korku oyunudur. İlk olarak oyun 2012 yılında Dean Hall tarafından geliştirilmiştir. MOD versiyonu çıkan oyun bir süre sonra "Standalone" sürümüyle piyasaya sunulmuştur ve Steam'da yayınlanmıştır. 13 Aralık 2018 tarihinde erken erişimden çıkıp tam sürüm haline gelmiştir.

Şimdi gelin bu oyu beraber inceleyelim.

Harita (Chernarus)

Öncelikle oyunun geçtiği yer hakkında kısaca bilgi verelim.

Chernarus Cumhuriyeti , ya da sadece Chernarus , kurgusal bir eski Sovyet Cumhuriyeti ülkedir DayZ Standalone evreninde adı geçen bu yer 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından oluşumuyla bağımsızlığını kazandıktan sonra tipik cumhuriyet tarzı bir ulus olarak kurulmuştur.

Chernarus'un arazisi 225 km² alana sahip bir haritada, birkaç büyük şehirle çoğunlukla kırsal alanlardan oluşuyor. Chernarus'un başkenti, ülkenin güneybatı bölgesinde bulunan Novigrad'dır . Oyun Güney Zagoria adı verilen en kuzeydoğuda bulunan bir eyalette geçiyor. Bu bölge ‘’Akılsız Enfekte’’ ler adı verilen zombiler ve ‘’Hayatta Kalanlar’’ tarafından istila edilmiş durumda.

Chernarus, Rusya’nın komşusu olduğu için bu durum geliştiricinin ilham kaynağı olmuştur diyebiliriz.

Chernarus Harita

Şehirler ve Kasabalar

Oyunda ki haritada 5 sahil kasabası bulunmaktadır.

• Berezino
• Chernogorsk
• Elektrozavodsk
• Solnichniy
• Svetlojarsk

Diğer büyük kasabalar şunları içermektedir.

• Krasnostav
• Novodmitrovsk
• Novaya Petrovka
• Severograd
• Stary Sobor
• Zelenogorsk

Ayrıca birçok küçük kasaba, köy, mezra, vb. vardır. Çernarus'un etrafına dağılmış durumda, ziyaret edilebilecek çok sayıda tarihi kale de dâhil olmak üzere çok sayıda insan yapımı yapı bulabilirsiniz.

Coğrafya

Chernarus, doğu ve güney sınırlarında Yeşil Deniz ile Kafkas Dağları'nda bir yerde bulunmaktadır. Arazi yapısı engebelidir, kıyı şeridinde bir kaç, ada mevcuttur. Ormanlık sırtlar, çayırlar, yüksek platolar, derin vadilerle kaplı, engebeli ama yemyeşil bir tepelerle çevrilidir.

Vadilerde zorlukla algılanabilen toprak yollarla birbirine bağlı şirin kırsal köyleri vardır. Kıyı şeridi geniş otoyolları ve demiryolu ağlarıyla sanayi şehirlerini birbirine bağlamaktadır.

Chernarus Arazi Yapısı

Bu bölge bir Doğu Avrupa ülkesinin tipik iklimine sahiptir.

Çok sayıda yararlı bitki örtüsüne sahiptir ve yaban hayatı eski evcilleştirilmiş türlerden ve farklı vahşi hayvanlardan oluşur.

Resmi Dil

Chernarussian ülkede yaygın olarak kullanılan ana dildir. Çernarus Dili, Çek diliyle tamamen aynı olan kurgusal bir Batı Slav dilidir ve basitçe "Çernarusça" olarak yeniden adlandırılmıştır.

Chernarus resmi olarak iki dilli bir devlettir ve Rusça ve Çernarusça dillerinin resmi statüsü vardır. Rus dilinin resmi statü almasının yaygınlığı, komşu Rusya ile uzun süredir devam eden tarihi ve kültürel bağlardan kaynaklanmaktadır. Güney Zagoria'da, Rusya sınırı boyunca, Rus dilinin baskın kullanımı, bölgedeki etnik Rus azınlığın çoğunlukta olmasından kaynaklanmaktadır.

Din

Çernarus'taki en önemli din, Ortodoks Hristiyanlıktır. Haritada Rus kiliselerinde görülen geleneksel mimari unsurları içeren çok sayıda kilisenin olduğu görülmektedir.

Mimari

Chernarus, kimliğinde benzersiz bir özellik olan, öncelikle geleneksel tarz mimariye sahip iyi korunmuş şehirleri ve kasabaları ile dikkat çekmektedir. Neo-klasik ve barok mimari üsluplar, sıra evler başta olmak üzere birçok şehirde görülmektedir.

Stalinist mimari, nadiren de olsa Chernarus'ta görülebilen başka bir mimari biçimidir. Stalinist mimarinin tek örneği belediye binasıdır. Oyundaki en yüksek binalardan biri Novodmitrovsk'tadır. Modernist mimari birçok şehirde öne çıkmaktadır. Sovyet döneminde Brutalist ve Socialist Realist mimari tarzlarında birçok apartman bloğu, okul ve mağaza inşa edilmiştir.

Tarihi

Bölgedeki ilk yerleşim yerleri, Burnaja ve Svetlaya nehirlerinin vadilerinin daha sonra Takmyr ve Karzeg uluslarını oluşturan Skyth kabileleri ve göçebeler tarafından iskan edildiği MÖ 5. yüzyıla kadar biliniyor.

Modern Çernarus'un merkezi, Burnaya Nehri'nin deltasında ve Kara Dağlar sırtıyla Moskova Prensliği'nin egemenliği altındaki Zagorie bölgesinden ayrılan kıyıda kurulmuştur.

Yerel Slav halkı sürekli olarak güneybatıdan gelen akıncılarla savaşmak zorunda kalmıştır. Bu nedenle geleneksel olarak Rusya'ya bağlıydı, ancak her zaman bağımsızlığını korumuştur. 12. Yüzyılda dükler tarafından kontrol edilen Çernarus; 13. yüzyılda Taras Kozub tarafından birleştirilmiştir. Kozub hanedanı, Chernarus'un Rus İmparatorluğu'na katıldığı 1631 yılına kadar hüküm sürmüştür. Çernarus, 1917 Rus Devrimi'nin sona ermesinden sonra 1922'de Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti olmuştur. 1991'de Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra, Çernarus bağımsızlığını ilan etmiştir.

Bunu takiben, Chernarus bir Cumhuriyet olarak kurulduktan sonra ordu Chernarussian Savunma Kuvvetleri  eski Sovyet askeri tesislerine ve stoklarına el koymuştur . 2009 yılında, ülkeyi kargaşa içinde bırakan ve onu Müttefik Milletler ve ABD kuvvetlerinden yardım almaya zorlayan bir iç savaş çıkmıştır.

İç Savaş Dönemi

İç savaşın başlıca nedeni, kuzeydoğu Oblastı'nda varlığını sürdüren komünist-sosyalist bir grup olan Çernarkus Kızıl Yıldız Hareketi (ChDKZ) idi. Bu ekibin tam adının kısaltması ‘’ Chedaki’’ olarak biliniyordu. Bu eylemcilerin yaptıkları, birkaç savaş suçu işlemek ve Chernarus tarihinin Sovyet döneminde olduğu gibi, Çernarus içinde sosyalist bir devlet yaratmaktı. Böylece bu suçları örtbas edebileceklerdi. Sovyetler Birliği'ne ve sosyalizm altındaki süper güç statüsüne duydukları özlem duyguları, onların oluşmasına ve gündemine yol açtı. Hayatlarının çoğunu Sovyetler Birliği'nde yaşayan yaşlı kesim tarafından desteklendiler.

Rusya Fedarasyonu, ChDKZ ‘i Rusya da yapılan bombalı saldırının sorumluları olarak lanse etti. Rus hükümeti, Çernarus hükümeti ile bağlantılı olan bombalı saldırıyı gerçekleştiren Ulusal Parti (NAPA) olarak bilinen milliyetçi gerilla grubu olduğunu öne sürerek Güney Zagoria'nın tam kuzeyinde Rus birliklerinin konumlanmasını sağladı.

Çernarusya hükümetine karşı olan ChDKZ'ye aşırı miktarda silah verdiler ve bunun sonucunda Güney Zagoria'nın tüm bölgesinin kaosa ve ölüme dönüştüğü 2009 iç savaşına neden oldular.

Salgın Başlangıcı

Chernarus'taki Enfekte salgını hakkında pek bir şey bilinmiyor, ancak 2009'daki iç savaştan kısa bir süre sonra, ülkenin sakinleri muhtemelen bir hastalık veya benzer bir biyolojik rahatsızlıkla enfekte oldular.

Ancak, enfeksiyonun 2012 ve 2013'ün sonları arasında başladığı veya en azından bu süre zarfında FNX-45'in oyun içindeki ganimet tablolarındaki varlığı nedeniyle meydana geldiği düşünülmektedir.

Oyunda, Chernarus çevresinde birçok yerde, "zehirli atık" olarak işaretlenmiş çöp torbaları bulunabilir, bu da salgının başlangıcında potansiyel olarak bazı temizlik girişimlerinin yapıldığını gösterir.

Aynı zamanda, Çernarus Savunma Kuvvetleri , Rusya Federasyonu Silahlı Kuvvetleri ve Müttefik Milletler askeri birlikleri açıkça Çernarus'ta bulunmaktaydı. Bunun nedeninin salgın veya önceki iç savaş olduğu düşünülmektedir.

Sonuç olarak, Birleşik kuvvetler ordusu enfekte olanları sistematik bir şekilde imha etme yoluna gitse de salgın hızla yayıldı. Enfekte olmuş ordu personeli ve siviller sayı olarak arttı ve ardından ordu gücünü tamamen kaybetti. Ordunun yaşadığı bu zor durumun izleri kasaba ve şehirlerde görülebilmektedir. (Kamensk Askeri Üssü'nde olduğu gibi)

Salgın Sonrası

Yaşanan bu salgından sonra yerel askeri kuvvetler, sivil savunma örgütleri parçalandı. Halkın bir bölümü ülkeden kaçmayı başardı ancak geride kalanlar enfekte olarak yaşamlarını kaybettiler. Issız bölgelere ulaşıp bu kaostan uzak kalanlar biraz daha şanslıydı.

Hayatta kalanlar birleşerek çeteler kurdular ve yağmacılık, kanunsuzluk yaparak hayatta kalmaya çalıştılar. Bir süre sonra virüs onları da etkisi altına aldı. Bunun en önemli sebebi ülkede azalan yiyecek ve ekipman stokunun azalması idi. Sağlıklı beslenemeyen ve hastalık için ilaç bulamayan bir çok insan hayatını kaybetti.

Oynanış

Bu bir hayatta kalma oyunu ise hayatta kalmanın önemli konularından biri olan yaşadığın bölgeyi tanımak durumunu da göz önünde bulundurarak, yukarıda sizlere elimizden geldiğince bu oyunun geçtiği bölge hakkında bilgi vermeye çalıştık.

Şimdi gelelim oynanışa;

(Oyunda ki karakteri Irk ve Cinsiyet olarak seçme seçeneğiniz mevcut.)

Öncelikle haritanın sahil kısmında doğuyorsunuz ve üzerinizde bir adet bez, işaret fişeği ve standart kıyafetler ile bir meyve bulunuyor.

İlk dikkatimi çeken atmosferin gayet başarılı bir şekilde bizlere sunulması oldu. Ses efektleri ve görseller gayet başarılı. Şehir ve kasabalara belli bir uzaklıkta doğduğunuz bu alandan bir yöne doğru hareket ederek hayatta kalabilmek için gerekli materyalleri bulmanız gerekiyor. Örneğin karakter bir süre sonra acıkmaya ve susamaya başladığında gerekli besini bulamazsanız ölüyorsunuz.

Erzak bulmak için civar köy ve kasabalarda bulunan yapıları araştırmaya başlıyorsunuz. Bulduğunuz kıyafetler, ekipmanlar, yiyecek, su ve gerekli ne varsa toplamanız gerekiyor. Tabi ki burada oyunun gerçekliği devreye giriyor. Topladığınız her bir objenin belli bir ağırlığı ve hacmi var. İşte bu yüzden ilk ihtiyacınız olan eşyaların başında bol cepli kıyafetler ya da çanta geliyor. Ayrıca bu eşyaları bulmak o kadar da kolay değil.

Benim bu oyuna başladığımda en beğendiğim şeylerden biri etraftan bulduğum bazı parçaları birleştirerek yapılan çanta (Burlap Backpack) olmuştu. Hatta bu oyun beni o kadar etkiledi ki oyunda yapılan bazı Craft uygulamaları gerçek hayata uyarlayarak bir nevi ‘’MythBusters’’ oldum. Oyunda görüp gerçekte yaptığım Burlap Backpack buradan inceleyebilirsiniz.

Egemen İzmirli (Burlap Backpack)

DayZ Oyun (Burlap Backpack)

Oyuna geri dönelim ve erzak toplama işi ile yolumuza devam edelim. Erzakları toplarken sahil kenarında gezintiye çıkıyor gibi dolaşmamış tabi ki de yanlış olacaktır. Çünkü bizi bekleyen bir sürü tehlike var.

Unutmayın burası postapokaliptik bir dünya ve bu dünyanın sorunu başıboş gezen zombiler…

Zombilerle baş etmek mümkün, onlardan gizlenerek ya da bulduğunuz silah ya da silah olarak kullanacağınız objelerle onlardan koruna bilirsiniz. Yaralanmalara ve hastalıklara karşı da mücadele etmeniz gerekiyor. Oyunda şu an iki hastalık bulunuyor. Bunlardan biri Kolera diğeri ise Deli Dana Hastalığı… (İlginç) İlerleyen dönemlerde oyuna bulaşıcı farklı hastalıkların ekleneceği de açıklanmıştır. Ayrıca hastalıklar yanlış kan grubu vererek, zehirli bitki yiyerek, çürük meyve yiyerek, yanmış et tüketerek veya kirli su içerek oyuncuya bulaşabiliyor.

Oyunda Paleolitik Çağ’lar da kullanılan taş alet yapımından Kav çakmağı ile ateş başlatmaya kadar bir çok Bushcraft Teknik uygulamak mümkün. Barınak yapımı, uyku tulumu, balta, bıçak, avlanmak, ok yapımı, tamir ve farklı bir çok yeteneği sergileyeceğiniz oyunun en önemli kısımlarından biri de diğer oyuncular.

İşte tam bu nokta da oyuna farklı bir anlam yüklemek istiyorum.

Herkesin merak ettiği o Postapokaliptik dünya da insan psikolojisi üzerine azcık bir şeyler karalamam gerekiyor. Oyuna yeni başladığım bir dönemde ortalıkta dolaşıp hayatta kalmaya çalışırken yardım isteyen yabancı bir oyuncu karşıma çıktı. Benim yiyecek ve suyum olduğu için ona yardım etmeye karar verdim. Ona verdiğim yiyecekleri yedikten sonra benimle beraber yola koyuldu. Böyle bir dünya da yanında sana yardım edecek birinin olması güzel diye düşünürken ilk eline geçen alet (Bezbol Sopası) ile beni öldürüp bütün eşyalarımı aldı ve yoluna devam etti. Ben çok umursamasam da sinir olmadım değil!

Sonra buna benzer birkaç olay daha yaşadım. Bu da beni şunları düşünmeye sevk etti:

• Böyle bir dünya da kime güvenip güvenmeyeceğini anlamak için çaba sarf etmeli miyiz?
• İnsanlar böyle bir dünya da bu kadar cani olabilir mi?
• Çaresizlik insana kötülük yaptırabilir mi?
• Baskı altında verilen kararların ne kadarı doğru ya da yanlış olabilir?
• Kendimizin hayatta kalması için başkalarının hayatı bizim için değersiz olabilir mi?

Şimdiden verdiğiniz cevapları duyar gibiyim.

Ancak unutmayın bizi insan yapan en önemli özelliğimiz ahlakımızdır.

Tabi ki bahsettiğimiz dünya bir oyun evreni ancak bu oyuna katılanlar da aynı senin benim gibi insan… Bir oyunu bu kadar maneviyatla oynamaya gerek yok diyebilirsiniz ama bu oyun evreninde yaşananları da düşünmeden geçmek ahmaklık olabilir.

Neyse oyunda sürekli herkese yardım edip öldürülen bir karakter olmadım. Farklı ülkelerden farklı insanlarla da güzel arkadaşlıklar kurdum.

Ama bu oyun vesilesi ile böyle bir dünya da farklı olası senaryolarını da çalışma fırsatı yakaladım. Bende postapokaliptik dünyaların heyecanını keşfetmek için naçizane konular okumayı seven biri olarak bu oyuna saygı duydum diyebilirim.

Sizde bu tip konulara meraklıysanız kesinlikle tavsiye edeceğim bir oyun…

Şimdiden iyi eğlenceler.

Fragman

Kaynakça:

DayZ (Video Game) - Wikipedia